Przewodnik po ścieżce dydaktyczno-ekologicznej „Zielone inspiracje zapachowo-dotykowe dla Niewidomych w Ośrodku Rehabilitacyjno-Wypoczynkowym w Sobieszewie.


Witamy na ścieżce dydaktyczno-ekologicznej na terenie Ośrodka.
Pas zieleni został przystosowany nie tylko do odpoczynku na łonie natury, ale przede wszystkim do celów edukacyjnych i terapeutycznych dla osób niewidomych i słabowidzących. Odcinek obsadzony zielenią wynosi sześćset metrów długości.
Podstawowym elementem pasa zieleni są rośliny wkomponowane w już istniejący ekosystem w tym miejscu. Na trasie ścieżki wyznaczono trzydzieści cztery punkty ciekawe pod względem przyrodniczym, cennych i interesujących okazów flory. Można dowiedzieć się na temat wybranych gatunków drzew, krzewów i krzewinek charakterystycznych dla Pomorza. Trasa została wzbogacona sosnami z różnych stron świata. Z myślą o osobach słabowidzących gatunki użyte do kompozycji zostały zestawione kontrastowo pod względem barwy i pokroju. Osoby niewidome poprzez dotyk będą mogły różnicować kształty wielu gatunków sosen.
Nasadzone drzewka karłowate lub szczepione, które będzie można obserwować przez cały okres wegetacji. Oprócz drzewek sosnowych, w pasie tym znajdują się krzaczki wrzosu i wrzośców tworzące w niższej partii ścieżki tunel zapachowo-estetyczny. W dalszej odległości pasa zostały posadzone krzewy cisów i jałowców. Kolejnym etapem jest pas roślinny z krzewów irg, przeplatany krzewinkami lawendy, funkii i macierzanki. Ostatni odcinek jest obsadzony krzakami owocowymi: agrestem i porzeczką, a w głębi osłonę od wiatru północnego stanowią krzaki jałowca. Przy wybranych roślinach zostały wstawione tabliczki informacyjne z pismem czarnodrukowym z odpowiednim kontrastem jak również w piśmie Braille’a.
Zapraszamy na wyprawę naszą ekologiczną ścieżką i spotkanie z Przyrodą.



Kolejność roślin:

I. Sosny:
1.    Sosna wydmowa Taylor’s Sunburst – Pinus contorta Taylor’s Sunburst
2.    Sosna górska Varella – Pinus mugo „Varella”
3.    Sosna kosodrzewina „Grüne Welle” – Pinus mugo „Grüne Welle”
4.    Sosna kosodrzewina „Litomyśl” Pinus mugo „Litomyśl”
5.    Sosna górska „Sherwood Compact” Pinus mugo  „Sherwood Compact”
6.    Sosna gęstokwiatowa „Edsal Wood” – Pinus densiflora x mugo „Edsal Wood”
7.    Sosna wejmutka Tiny Curls – Pinus strobus „Tiny Curls”
8.    Sosna dalmatyńska malinki – Pinus leucodermis „Malinki”
9.    Sosna bośniacka „Smidtii” – Pinus heldreichii „Smidtii”
10.    Sosna drobnokwiatowa „Bunty” – Pinus parviflora „Bunty”
11.    Sosna czrna Helga – Pinus nigra „Helga”
12.    Sosna gęstokwiatowa Pendula – Pinus densiflora „Pendula
13.    Sosna Schwerina Wiethorst – Pinus xschwerinii „Wiethorst”
14.    Sosna kosodrzewina „Litomyśl” – Pinus mugo „Litomyśl”
15.    Sosna mugo Minikin – Pinus mugo „Pal Maleter”
16.    Sosna górska „Sherwood Compact”
17.    Sosna górska Ophir – Pinus mugo „Ophir”
18.    Sosna bośniacka „Little Dracul” – Pinus heldreichii Little Dracula”
19.    Sosna drobnokwiatowa Goldilocks – pinus parviflora „Goldilocks”
20.    Kosodrzewina Winter Gold – Pinus mugo „Winter Gold”
21.    Sosna Schwerina Wiethorst – Pinus xschwerinii „Wiethorst”
22.    Sosna czarna Helga – Pinus nigra „Helga”
23.    Sosna wydmowa Spaan’s Dwarf – Pinus contra „Spaan’s Dwarf”
24.    Sosna drobnokwiatowa Tanima – Pinus parviflora „Tanima-no-yuki”
25.    Sosna Jeffreya Joppi na pniu – Pinus jeffereyi „Joppi”
26.    Sosna czrna Maria – Pinus nigra „Maria”
27.    Sosna Chantry Blue – Pinus sylvestris „Chantry Blue”
28.    Sosna czarna Oregon Green – Pinus nigra „Oregon Green”
29.    Sosna Jeffreya Joppi na pniu – Pinus jeffreyi „Joppi”
30.    sosna górska Mugo Lakeside – Pinus mugo „Lakeside”
31.    Sosna drobnokwiatowa Tanima – Pinus parviflora „Tanima-no-yuki”
32.    Sosna górska Jacobsen – Pinus mugo „Jacobsen”
33.    Sosna wydmowa Spaan’s Dwarf – Pinus contra „Spaan’s Dwarf”
34.    Sosna wejmutka Green Twist na pniu – Pinus strobus „Green Twist”
35.    Sosna górska Varella – Pinus mugo „Varella”
36.    Sosna górska „Benjamin” – Pinus mugo „Benjamin”
37.    Sosna gęstokwiatowa Golden Ghost – Pinus densiflora „Golden Ghost”
38.    Sosna drobnokwiatowa Fukai – Pinus parviflora „Fukai”
39.    Sosna gęstokwiatowa Golden Ghost – Pinus densiflora „Golden Ghost”
40.    Sosna drobnokwiatowa Fukai – Pinus parviflora „Fukai”

II. Rośliny ozdobne – krzewy i krzewinki:
1.    Wrzos Firefly – Calluna vulgaris Firefly
2.    Wrzos Orange Queen – Callun vulgaris Orange Queen
3.    Wrzos Robert Chapman – Calluna vulgaris Robert Chapman
4.    Wrzos Jana – Calluna vulgaris Jana
5.    Wrzosiec Foxhollow – Erica carnea Foxhollow
6.    Wrzosiec White Perfection – Erica xdarleyensis White Perfection
7.    Wrzosiec Eva Gold – Erica xdarleyensis EVA
8.    Wrzos pospolity Alicia’s – Calluna vulgaris – Alicia’s
9.    Wrzos Angie’s Calluna vulgaris – Angie’s
10.  Wrzos Beoley Silver - Calluna vulgaris Beoley Silver
11.  Modrzewnica pospolita Andromeda polifolia Compacta
12.  Funkia August Moon – Hosta August Moon
13.  Funkia Blue Angel – Hosta Blue Angel
14.  Funkia White Feather – Hostia White Feather
15.  Fukia Albopicta – Hostia Fortunei Albopicta
16.  Jałowiec pospolity Gold Cone – Juniperus communis Gold Cone
17.  Jałowiec pospolity Horstmann – Juniperus communis Horstmann
18.  Irga na pniu – Cotoneaster
19.  Lawenda wąskolistna mrozoodporna Hidcote – Lavandula angusti folia Hidcote
20.  Macierzanka – Thymus

I. Sosny

1. Sosna wydmowa Taylor’s Sunburst
Jest to sosna dwuigielna. Występuje na zachodnim wybrzeżu Ameryki Północnej – USA, Kanada, Meksyk oraz ww niektórych rejonach środkowego zachodu USA na przykład w Parku Narodowym Yellowstone. Nadmorskie podgatunki rosną na stanowiskach od poziomu morza do około sześciuset metrów nad poziomem morza, podczas gdy formy śródlądowe spotykane są na wysokościach od czterystu do trzy i pół tysiąca metrów nad poziomem morza. Wysokość/szerokość dorasta do czterech metrów wysokości. Igły są bardzo dekoracyjne, młode przyrosty w intensywnie żółtym kolorze, potem jasnozielone. Starsze okazy mają czerwone szyszki co świetnie kontrastuje z młodymi przyrostami.
Wymagania glebowe: wilgotne i przepuszczalne gleby. Mrozoodporność: do minus 30 stopni Celsjusza.

Sosna wydmowa Pinus contorta Dougl. Ex Loud. - gatunek drzewa iglastego należący do rodziny sosonowatych – Pinaceae. Pinus contorta Taylor’s Sunburst


2. Sosna górska Varella – Pinus mugo „Varella”
Wolnorosnąca odmiana kosodrzewiny o kulistym kształcie i stosunkowo długich igłach. Przekrój gęsty, regularny. Najstarsze rośliny mierzą około półtora metra wysokości i metr dwadzieścia szerokości. Dziesięcioletnie dorastają do zero siedem dziesiątych metra średnicy a pięcioletnie do pół metra średnicy. Roczne przyrosty do dziesięciu centymetrów. Igły ciemnozielone, lekko pofalowane, osiem do dziesięciu centymetrów długości, zebrane po dwie. Latem na pędach powstają dekoracyjne drugie przyrosty w kształcie pędzelków, złożone ze znacznie krótszych igieł. Odmiana w pełni mrozoodporna, światłolubna i niewybredna w stosunku do gleby. Wymaga stanowiska słonecznego. Do sadzenia w ogrodach skalnych, na wrzosowiskach i w pojemnikach.

3. Sosna kosodrzewina „Grüne Welle” Pinus mugo „Grüne Welle”
Wolnorosnąca odmiana kosodrzewiny o płaskokulisym, nieregularnym pokroju i ładnym, żywym zabarwieniu. Przyrosty mocno rozgałęzione, tylko dwa centymetry rocznie. Dziesięcioletnie egzemplarze osiągają cztery dziesiąte metra średnicy i dwie dziesiąte metra wysokości. Igły podwójne, krótkie, ciemnozielone, około czterech centymetrów długości, gęsto ułożone. Gatunek w pełni mrozoodporny, światłolubny i niewybredny w stosunku do gleby. Do wykorzystania w ogrodach skalnych na wrzosowiskach i do obsadzenia pojemników i rabat. Dobrze prezentuje się zaszczepiona na niewysokim pniu trzydzieści do pięćdziesięciu centymetrów w formie miniaturowego drzewka.

4. Sosna kosodrzewina „Litomyśl” – Pinus mugo „Litomyśl”
Kulista, zwarta odmiana sosny o powolnym wzroście i małych rozmiarach. Po dziesięciu latach dorasta do czterech dziesiątych metra wysokości i szerokości. Roczne przyrosty do trzech centymetrów. Igły ciemnozielone, proste, skupione po dwie, promieniście ułożone. Odmiana w pełni mrozoodporna, światłolubna, i niewybredna w stosunku do gleby. Do wykorzystania w ogrodach skalnych, na wrzosowiskach i do obsadzania pojemników. Dobrze prezentuje się zaszczepiona na niewielkim pniu trzydzieści do pięćdziesięciu centymtrów w formie miniaturowego drzewka.

5. Sosna górska „Sherwood Compact” Pinus mugo  „Sherwood Compact”
Wolnorosnąca odmiana kosodrzewiny o regularnym, płaskokulistym pokroju. Roczny przyrost zaledwie cztery do pięciu centymetrów. Po dziesięciu latach dorasta do pół metra wysokości
i sześciu dziesiątych metra średnicy. Pędy sztywne, wyprostowane, zakończone rozetką z jasnym pączkiem pośrodku. Igły krótkie, bardzo gęste, ułożone promieniście, lekko zakrzywione do środka, relatywnie krótkie, trzy, cztery centymetry, zebrane po dwie, żywo zielone. Roślina o małych wymaganiach glebowych, w pełni mrozoodporna, odporna na suszę. Wymaga stanowiska słonecznego. Do sadzenia w małych ogrodach, na wrzosowiskach i w ogrodach skalnych. Dobrze prezentuje się na rabatach, w kompozycjach z innymi miniaturowymi iglakami. Bywa oferowana w handlu w atrakcyjnej formie miniaturowego drzewka, zaszczepiona na niewysokim pniu. Może być uprawiana w pojemnikach.

6. Sosna gęstokwiatowa „Edsal Wood” Pinus densiflora x mugo „Edsal Wood”
Odmiana karłowa o pokroju gęstej, lekko spłaszczonej kuli. Tempo wzrostu bardzo powolne, roczne przyrosty w granicach dwóch do trzech centymetrów. Igły krótkie, miękkie o intensywnym ciemno- zielonym zabarwieniu. Wymagania: stanowisko słoneczne do półcienistego. Gleba umiarkowanie sucha, przepuszczalna i lekko kwaśna. Zastosowanie do ogrodów przydomowych, skalnych, japońskich, dużych, małych.

7. Sosna wejmutka Tiny Curls – Pinus strobus „Tiny Curls”
Odmiana bardzo wolno rosnąca, o gęstym, kulistym pokroju i bardzo charakterystycznym ulistnieniu. Srebrzystozielone igły są skręcone przez co cała roślina wydaje się puszysta i aż prosi się o dotknięcie i pogłaskanie. Wymagania przeciętne, także w odniesieniu do oświetlenia; podłoże lekko kwaśne. Do stosowania w ogrodach skalnych i małych kompozycjach.

8. Sosna dalmatyńska malinki – Pinus leucodermis „Malinki”
Wolno rosnąca odmiana sosny bośniackiej o zwartym, regularnym, szeroko kolumnowym pokroju. Pędy gęsto ułożone, skierowane do góry. Dziesięcioletnie rośliny osiągają metr sześćdziesiąt wysokości i metr szerokości. Roczny przyrost to dziesięć do piętnastu centymetrów. Igły ciemnozielone, skupione po dwie sztuki, gęsto osadzone, skierowane do przodu. Szyszki pojawiają się już w młodym wieku. Sosna bardzo odporna na trudne warunki, dobrze rośnie w klimacie miejskim. Polecana do małych ogródków.

9. Sosna bośniacka „Smidtii” Pinus heldreichii „Smidtii”
Jedna z najwolniej rosnących odmian sosny bośniackiej o zwartym, regularnym, kulistym pokroju. Dziesięcioletnie rośliny osiągają zaledwie trzy dziesiąte metra średnicy. Najstarszy mateczny egzemplarz, rosnący już dziewięćdziesiąt lat w alpinarium na terenie Parku Pruhonickiego koło Pragi, ma obecnie około dwóch metrów średnicy i pól tora metra wysokości. Pędy krótkie, gęsto upakowane. Igły ciemnozielone, długie na trzy do pięciu centymetrów, ostro zakończone, skupione po dwie, skierowane do przodu. Sosna odporna na trudne warunki. Dobrze znosi susze i niskie temperatury. Mało wymagająca co do rodzaju podłoża. Może rosnąć w każdej przeciętnej glebie ogrodowej, o odczynie od zasadowego do lekko kwaśnego. Wymaga stanowisk nasłonecznionych. Polecana do małych ogrodów, do sadzenia na rabatach i w ogrodach skalnych.

10. Sosna drobnokwiatowa „Bunty” Pinus parviflora „Bunty”
Rzadko spotykana, ale bardzo ciekawa odmiana sosny drobnokwiatowej. Posiada typowe dla gatunku sinawo zielone igły z niebieskawym nalotem, dzięki czemu bardzo dobrze sprawdzi się w zestawieniach barwnych. Maksymalne rozmiary tej odmiany to około czterdziestu do osiemdziesięciu centymetrów średnicy, wykształca prawie idealną formę kulistą. Z tego też względu jest spotykana zaszczepiona nisko przy ziemi oraz wyżej, na niewielkim pieńku, co uwydatnia jej pokrój. Ze względu na małą ekspansywność nadaje się idealnie do mniejszych ogrodów. W uprawie niewymagająca, nie ma specjalnych wymagań co do gleby, a jej mrozoodporność pozwala na sadzenie na terenie całego kraju. Dobrze komponuje się w otoczeniu głównie iglaków, nie należy raczej łączyć tej sosny z roślinami liściastymi. W cieplejszych regionach kraju można pokusić się o uprawę w pojemnikach, które jeśli będą miały odpowiednie rozmiary, zapewnią odpowiedni bufor wilgotności oraz ochrony przed mrozem wyróżniającą tą odmianę jest kolor igieł i zwarta struktura, co należy eksponować we  wszelkich aranżacjach.

11. Sosna czarna Helga – Pinus nigra „Helga”
Wolnorosnąca odmiana sosny czarnej o kulistym, szerokostożkowym, dość nieregularnym pokroju. Okazy dziesięcioletnie osiągają dziewięćdziesiątych do półtora metra wysokości. Roczne przyrosty dziesięć do piętnastu centymetrów Po wielu latach dorasta do dwa i metra średnicy. Korona bardzo gęsta. Pędy grube, sztywne, wyprostowane. Igły zebrane po dwie, długie, proste, intensywnie zielone, ułożone na pędzie gęsto i promieniście, ładnie kontrastujące z białymi pączkami wierzchołkowymi. Roślina odporna na niskie temperatury i suszę, o małych wymaganiach glebowych. Najlepiej rośnie na glebach lekko zasadowych lub obojętnych, zarówno suchych, piaszczystych jak i gliniastych. Wymaga stanowiska słonecznego.

12. Sosna gęstokwiatowa Pendula – Pinus densiflora „Pendula”
Oryginalna, malownicza, zwisająca forma sosny o gęstym pokroju. Pędy rosnące do dołu lub płożące się po ziemi. Wysokość zależy od wyprowadzenia pędu głównego, który należy podwiązać do podpory. Najlepiej kształtować młode pędy, tuż po zakończeniu wzrostu, ponieważ starsze są bardzo kruche. Roczne przyrosty to piętnaście do dwudziestu centymetrów. Gałązki wiotkie i delikatne, czasami uszkadzane przez śnieg. Igły zebrane po dwie sztuki, jasnozielone, cienkie i długie do 12 centymetrów. Kora czerwonobrązowa, łuszcząca się. Małe wymagania glebowe. Odmiana nie zupełnie mrozoodporna, polecana na stanowiska słoneczne, lecz osłonięte od wiatru. Gatunek wrażliwy i czasami wiosną gubi masowo igły. Doskonała do ogrodów przydomowych, na skalniaki i na wrzosowiska.

13. Sosna Schwerina Wiethorst – Pinus xschwerinii „Wiethorst”
Wolnorosnąca sosna o długich, zwracających uwagę, srebrzystoniebieskich igłach. Łączy cechy sosny wejmutki o dużej odporności na mróz i sosny himalajskiej o pięknych igłach. Pokrój bardzo zwarty, szerokostożkowy. Dziesięcioletnie rośliny dorastają do półtora metra wysokości i jednego metra szerokości. Pędy krótkie, bardzo zagęszczone. Igły dekoracyjne, miękkie, dwukolorowe, długie do dwudziestu pięciu centymetrów, przewieszające się. Dodatkową ozdobę stanowią brązowoszare szyszki pojawiające się już na młodych roślinach. Wymaga umiarkowanie wilgotnego, dobrze drenowanego podłoża i stanowiska słonecznego. W pełni wytrzymuje niskie temperatury. Nadaje się do pojedynczych nasadzeń w eksponowanych miejscach.

14. Sosna kosodrzewina „Litomyśl” – Pinus mugo „Litomyśl”
Kulista, zwarta odmiana sosny o powolnym wzroście i małych rozmiarach. Po dziesięciu latach dorasta do czterech dziesiątych metra wysokości i szerokości. Rocznie przyrosty do trzech centymetrów. Igły ciemnozielone, proste, skupione po dwie, promieniście ułożone. Odmiana w pełni mrozoodporna, światłolubna i niewybredna w stosunku do gleby. Do wykorzystania w ogrodach skalnych, na wrzosowiskach i do obsadzania pojemników. Dobrze prezentuje się zaszczepiona na niewysokim pniu trzydzieści do pięćdziesięciu centymetrów w formie miniaturowego drzewka.

15. Sosna mugo Minikin – Pinus mugo „Pal Maleter”
Karłowa odmiana kosodrzewiny o gęstym, kulistym pokroju. Wzrost powolny. Roczne przyrosty to trzy do pięciu centymetrów. Dziesięcioletnie rośliny osiągają cztery dziesiąte metra średnicy. Pędy krótkie, mocno rozgałęzione, tworzą regularną kulę. Igły zielone, krótkie i sztywne, trzy centymetry długości, bardzo gęsto ułożone w rozetki wokół pączków szczytowych. Roślina odporna, o małych wymaganiach glebowych. Wymaga słonecznego stanowiska. Odmiana do sadzenia w małych ogrodach, ogrodach skalnych, na rabatach.

16. Sosna górska „Sherwood Compact”
Wolnorosnąca odmiana kosodrzewiny o regularnym, płaskokulistym pokroju. Roczny przyrost zaledwie cztery do pięciu centymetrów. Po dziesięciu latach dorasta do pół metra wysokości i sześciu dziesiątych metra średnicy. Pędy sztywne, wyprostowane, zakończone rozetką z jasnym pączkiem pośrodku. Igły krótkie, bardzo gęste, ułożone promieniście, lekko zakrzywione do środka, relatywnie krótkie, trzy, cztery centymetry, zebrane po dwie, żywo zielone. Roślina o małych wymaganiach glebowych, w pełni mrozoodporna, odporna na suszę. Wymaga stanowiska słonecznego. Do sadzenia w małych ogrodach, na wrzosowiskach i w ogrodach skalnych. Dobrze prezentuje się na rabatach, w kompozycjach z innymi miniaturowymi iglakami. Bywa oferowana w handlu w atrakcyjnej formie miniaturowego drzewka, zaszczepiona na niewysokim pniu. Może być uprawiana w pojemnikach.

17. Sosna górska Ophir – Pinus mugo „Ophir”
Odmiana kosodrzewiny o zmieniający się zimą zabarwieniu, z zielonego na złocistożółty. Pokrój początkowo płaskokulisty, później krzaczasty. W wieku dziesięciu lat osiąga pół metra wysokości i osiemdziesiąt centymetrów średnicy. Igły krótkie, długości od dwóch do czterech centymetrów, zebrane po dwie, ułożone na gałązkach promieniście, latem zielone, zimą żółtopomarańczowe. Do zmiany koloru konieczny jest spadek temperatury. Krzew niewybredny w stosunku do gleby. Dobrze rośnie zarówno na podłożu piaszczystym, jak i w próchniczym, lekko kwaśnym lub obojętnym. W pełni mrozoodporny, odporny na suszę. Do sadzenia w ogrodach przydomowych. Dobrze się prezentuje na rabatach w kompozycjach z innymi iglakami, szczególnie efektownie zimą.

18. Sosna bośniacka „Little Dracul” – Pinus heldreichii Little Dracula”
To piękna odmiana ze wzniesionymi do góry pędami – sztywnymi i ostrymi jak zęby Dra rculi. Ciemnozielone igły są gęsto osadzone na pędach. To roślina tolerancyjna i łatwa w uprawie, nadaje się do ogródków skalnych czy wrzosowych na wyeksponowane, nasłonecznione miejsca. Toleruje miejsca częściowo zacienione; odporna na mróz i zanieczyszczenia. Zastosowanie rośliny: ogrody przydomowe, skalne, soliter, eksponowane miejsca, wrzosowiska, pojemniki.

19. Sosna drobnokwiatowa Goldilocks – pinus parviflora „Goldilocks”
Odmiana o wzroście typowym dla sosny drobnokwiatowej Tworzy niewysokie, nieregularne, malownicze drzewka. Cechą charakterystyczną są barwne, kremowozłote, wiosenne przyrosty, które kontrastują z starszymi, niebieskawymi igłami. Żółtawy kolor igieł utrzymuje się na ich szczycie aż do końca sezonu. Wymagania przeciętne, stanowisko słoneczne do półcienstego, podłoże lekko kwaśne i umiarkowanie wilgotne. Polecana do stosowania w niedużych, kameralnych założeniach ogrodowych. Do sadzenia na skalniakach i w ogrodach przydomowych.

20. Kosodrzewina Winter Gold – Pinus mugo „Winter Gold”
Kosodrzewina o oryginalnym, zimowym zabarwieniu igieł. Zwarty krzew ze sztywnymi pędami. Młode rośliny mają pokrój płaskokulisty i z czasem wypiętrzają się i przybierają formę zaokrągloną. Wzrost umiarkowanie silny. Przyrosty roczne do dziesięciu centymetrów. Po dziesięciu latach osiąga jeden metr wysokości i półtora metra średnicy. Igły zebrane po dwie, proste, trzy do pięciu centymetrów długości, ułożone promieniście, latem jasnozielone, po jesiennych przymrozkach nabierają intensywnego jasnozołotego koloru. Wiosną, po rozpoczęciu wegetacji igły z powrotem stają się zielone. Roślina wymaga stanowiska słonecznego. Odmiana bardzo odporna, ma małe wymagania glebowe. Dobrze rośnie zarówno na podłożu piaszczystym, suchym, jak i próchniczym, lekko kwaśnym lub obojętnym. W pełni mrozoodporna, odporna na suszę. Do sadzenia w ogrodach skalnych, na wrzosowiskach oraz w pojemnikach.

21. Sosna Schwerina Wiethorst – Pinus xschwerinii „Wiethorst”
Wolnorosnąca sosna o długich, zwracających uwagę, srebrzystoniebieskich igłach. Łączy cechy sosny wejmutki o dużej odporności na mróz i sosny himalajskiej o pięknych igłach. Pokrój bardzo zwarty, szerokostożkowy. Dziesięcioletnie rośliny dorastają do półtora metra wysokości i jednego metra szerokości. Pędy krótkie, bardzo zagęszczone. Igły dekoracyjne, miękkie, dwukolorowe, długie do dwudziestu pięciu centymetrów, przewieszające się. Dodatkową ozdobę stanowią brązowoszare szyszki pojawiające się już na młodych roślinach. Wymaga umiarkowanie wilgotnego, dobrze drenowanego podłoża i stanowiska słonecznego. W pełni wytrzymuje niskie temperatury. Nadaje się do pojedynczych nasadzeń w eksponowanych miejscach.

22. Sosna czarna Helga – Pinus nigra „Helga”
Wolnorosnąca odmiana sosny czarnej o kulistym, szerokostożkowym, dość nieregularnym pokroju. Okazy dziesięcioletnie osiągają dziewięćdziesiątych do półtora metra wysokości. Roczne przyrosty dziesięć do piętnastu centymetrów Po wielu latach dorasta do dwa i metra średnicy. Korona bardzo gęsta. Pędy grube, sztywne, wyprostowane. Igły zebrane po dwie, długie, proste, intensywnie zielone, ułożone na pędzie gęsto i promieniście, ładnie kontrastujące z białymi pączkami wierzchołkowymi. Roślina odporna na niskie temperatury i suszę, o małych wymaganiach glebowych. Najlepiej rośnie na glebach lekko zasadowych lub obojętnych, zarówno suchych, piaszczystych jak i gliniastych. Wymaga stanowiska słonecznego.

23. Sosna wydmowa Spaan’s Dwarf – Pinus contra „Spaan’s Dwarf”
Powoli rosnąca, krzewiasta odmiana sosny wydmowej o kształcie zbliżonym do kuli. Rośnie nieregularnie, z wiekiem przyjmując formę drzewkowatą o często pochylonym pniu i luźnej koronie, o charakterze ogrodowego „bonsai”. Dorasta do dwóch i pół metra wysokości i trzech metrów średnicy. Pędy grube, sztywne, zakończone ciemnymi, szpiczastymi pączkami wierzchołkowymi. Igły bardzo krótkie, od jednego do półtora centymetra długości, ciemnozielone, spłaszczone, często skręcone wzdłuż osi, zebrane w pączki po dwie. Wiosną, w okresie pylenia widoczne są dekoracyjne, pomarańczowe kwiaty męskie. Szyszki małe, niesymetryczne, trzy do siedmiu centymetrów. Roślina bardzo tolerancyjna względem podłoża. Może rosnąć na słabych glebach, ale w miejscach słonecznych, o dużej wilgotności powietrza.

24. Sosna drobnokwiatowa Tanima – Pinus parviflora „Tanima-no-yuki”
Wolno rosnąca, karłowa odmiana sosny o nieregularnym pokroju i oryginalnie przebarwionych igłach. Osiąga po dziesięciu latach zaledwie pięćdziesiąt do sześćdziesiąt centymetrów wysokości. Igły niebieskozielone, cienkie, skręcone, dosyć sztywne, zebrane po pięć, z charakterystycznymi, białymi przebarwieniami. Wiosenne, młode przyrosty są jasnokremowe. Na ich tle pojawiają się różowawe pąki, dając bardzo rzadko spotykaną w świecie iglaków kompozycję barw. Wymaga starannie dobranego stanowiska, świetlistego dla dobrego wybarwienia igieł, lecz nie w pełnym słońcu, białe części igieł narażone są na poparzenia. Wymagania glebowe i wilgotnościowe bardzo małe. Polecane do ogrodów skalnych, japońskich, wrzosowiskowych. Podobnie jak inne sosny drobnokwiatowe jest dość odporna na mrozy.

25. Sosna Jeffreya Joppi na pniu – Pinus jeffereyi „Joppi”
Jedna z najładniejszych odmian sosny Jeffreja o nieco egzotycznym wyglądzie. Odmiana wolno rosnąca, o pokroju kulistym i dekoracyjnych, niezwykle długich igłach. W wieku dziesięciu lat osiąga jeden do dwóch metrów średnicy. Starsze rośliny wydłużają się i stają się bardziej owalne. Krzew wielopniowy, o licznych, sztywnych i wzniesionych pędach, pokrytych promieniście ułożonymi igłami. Igły jasnozielone, po trzy w pęczku, cienkie, nawet od piętnastu do siedemnastu centymetrów długości, nieco zakrzywione, opadają w trzecim roku. Roztarte wydzielają przyjemny cytrynowy zapach. Roślina dość odporna na klimat miejski. W wyjątkowo mroźne zimy może przemarzać. Wymaga słonecznych stanowisk i raczej żyznych gleb. Polecana do wszystkich ogrodów, do sadzenia w eksponowanych miejscach.

26. Sosna czarna Maria – Pinus nigra „Maria”
Charakteryzuje się bardzo gęstym, zwartym, regularnym pokrojem lekko spłaszczonej kuli. Rośnie bardzo wolno i po dziesięciu latach osiąga około czterdziestu centymetrów wysokości i około osiemdziesięciu centymetrów szerokości. Igły ma długie, soczystozielone, błyszczące. Na szczytach pędów rozkłada się ona gwiaździście ukazując pąki. Pędy są krótkie i bardzo gęsto ułożone, przez co igły nachodzą na siebie tworząc zwartą, sprężystą poduchę. Najlepiej sadzić ją w miejscach słonecznych lub lekko ocienionych.

27. Sosna Chantry Blue – Pinus sylvestris „Chantry Blue”
„Chantry Blue” to efektowna odmiana sosny pospolitej o gęstym, stożkowym pokroju. Osiąga od dwóch do trzech metrów wysokości. Posiada niebieskozielone igły, z którymi kontrastują młode przyrosty w kolorze rdzawym. Sosna pospolita Chantry Blue ma niewielkie wymagania glebowe i wilgotnościowe. Polecana jest do nasadzeń pojedynczych w małych ogródkach przydomowych.

28. Sosna czarna Oregon Green - Pinus nigra „Oregon Green”
Drzewo o bardzo regularnym układzie konarów i gałęzi, które przypominają swoim ułożeniem araukarię. Igły, typowe dla sosny czarnej, sztywne, mocne, ciemnozielone, wyraźnie przylegają do pędów. Wymagania tej odmiany pokrywają się z wymaganiami gatunku: miejsca w pełni słoneczne, podłoże kwaśne, duża odporność na niesprzyjające warunki środowiska. Ze względu na wyjątkowy pokrój powinna być sadzona w miejscach eksponowanych, jako soliter.

29. Sosna Jeffreya Joppi na pniu – Pinus jeffreyi „Joppi”
Jedna z najładniejszych odmian sosny Jeffreja o nieco egzotycznym wyglądzie. Odmiana wolno rosnąca, o pokroju kulistym i dekoracyjnych, niezwykle długich igłach. W wieku dziesięciu lat osiąga jeden do dwóch metrów średnicy. Starsze rośliny wydłużają się i stają się bardziej owalne. Krzew wielopniowy, o licznych, sztywnych i wzniesionych pędach, pokrytych promieniście ułożonymi igłami. Igły jasnozielone, po trzy w pęczku, cienkie, nawet od piętnastu do siedemnastu centymetrów długości, nieco zakrzywione, opadają w trzecim roku. Roztarte wydzielają przyjemny cytrynowy zapach. Roślina dość odporna na klimat miejski. W wyjątkowo mroźne zimy może przemarzać. Wymaga słonecznych stanowisk i raczej żyznych gleb. Polecana do wszystkich ogrodów, do sadzenia w eksponowanych miejscach.

30. Sosna górska Mugo Laarheide – Pinus mugo „Laarheide”
To zwarta karłowa, wolno rosnąca odmiana sosny kosodrzewiny o pokroju mocno spłaszczonej kuli. Przyrosty roczne mają około pięciu centymetrów długości. Igły latem zielone, zebrane po dwie. Bardzo wcześnie, bo już z początkiem września, kolor igły zmienia się na złotożółty i utrzymuje barwę do końca wiosny. Jest jedną z bardzo niewielu, żółtych odmian sosen, której igły nie są na ogół zimą przypalane przez słońce. Dodatkową ozdobą są wyraźnie widoczne, czerwonopomarańczowe pąki. Odmiana podobna do Pinus mugo Starki Thomas, sosna kosodrzewina Starki Tomas. Do sprzedaży oferujemy rośliny minimum dwu letnie, zaszczepione na niewielkim, piętnaście do dwadzieścia centymetrów, pieńku. Sosna kosodrzewina Laarheide preferuje gleby umiarkowanie żyzne, lekkie i dobrze zdrenowane. Najlepiej sadzić ją w miejscach słonecznych lub lekko ocienionych.

31. Sosna drobnokwiatowa Tanima – Pinus parviflora „Tanima-no-yuki”
Wolno rosnąca, karłowa odmiana sosny o nieregularnym pokroju i oryginalnie przebarwionych igłach. Osiąga po dziesięciu latach zaledwie pięćdziesiąt do sześćdziesiąt centymetrów wysokości. Igły niebieskozielone, cienkie, skręcone, dosyć sztywne, zebrane po pięć, z charakterystycznymi, białymi przebarwieniami. Wiosenne, młode przyrosty są jasnokremowe. Na ich tle pojawiają się różowawe pąki, dając bardzo rzadko spotykaną w świecie iglaków kompozycję barw. Wymaga starannie dobranego stanowiska, świetlistego dla dobrego wybarwienia igieł, lecz nie w pełnym słońcu, białe części igieł narażone są na poparzenia. Wymagania glebowe i wilgotnościowe bardzo małe. Polecane do ogrodów skalnych, japońskich, wrzosowiskowych. Podobnie jak inne sosny drobnokwiatowe jest dość odporna na mrozy.

32. Sosna górska Jacobsen – Pinus mugo „Jacobsen”
Karłowa odmiana kosodrzewiny o nieregularnym pokroju. Pędy grube, pokładające się po ziemi z końcami odgiętymi do góry. Pogięta forma przypomina nturalne bonsai. Wzrost powolny, po dziesięciu latach osiąga około trzydziestu centymrtrów wysokości i pół metra szerokości. Roczne przyrosty od trzech do pięciu centymetrów. Igły dwa centymetry długości, podwójne, ciemnozielone, zakrzywione, gęsto ułożone, kontrastujące z jasnymi pączkami. Gatunek w pełni mrozoodporny, światłolubny i niewybredny w stosunku do gleby. Karłowe kosodrzewiny można wykorzystać w ogrodach skalnych i na wrzosowiskach. Dobrze prezentują się w kompozycjach z miniaturowych iglaków na rabatach oraz w pojemnikach.

33. Sosna wydmowa Spaan’s Dwarf – Pinus contra „Spaan’s Dwarf”
Powoli rosnąca, krzewiasta odmiana sosny wydmowej o kształcie zbliżonym do kuli. Rośnie nieregularnie, z wiekiem przyjmując formę drzewkowatą o często pochylonym pniu i luźnej koronie, o charakterze ogrodowego „bonsai”. Dorasta do dwóch i pół metra wysokości i trzech metrów średnicy. Pędy grube, sztywne, zakończone ciemnymi, szpiczastymi pączkami wierzchołkowymi. Igły bardzo krótkie, od jednego do półtora centymetra długości, ciemnozielone, spłaszczone, często skręcone wzdłuż osi, zebrane w pączki po dwie. Wiosną, w okresie pylenia widoczne są dekoracyjne, pomarańczowe kwiaty męskie. Szyszki małe, niesymetryczne, trzy do siedmiu centymetrów. Roślina bardzo tolerancyjna względem podłoża. Może rosnąć na słabych glebach, ale w miejscach słonecznych, o dużej wilgotności powietrza.

34. Sosna wejmutka Green Twist na pniu – Pinus strobus „Green Twist”
Wolnorosnąca, karłowa odmiana o pokroju płaskokulistym. Korona bardzo gęsta, niezbyt regularna, o średnicy do ośmiu dziesiątych metra. Igły długości cztery do pięciu centymetrów, niebieskozielone z jasnym pasem, poskręcane. Polecana na rabaty, wrzosowiska oraz do ogrodów skalnych. Stosunkowo odporna na mróz. Odporna na suszę. Wymaga gleby przeciętnej, przepuszczalnej, o odczynie lekko kwaśnym, umiarkowanie wilgotnej. Odmiana pochodzi z czarciej miotły znalezionej na odmianie Pinus Strobus Torulosa.

35. Sosna górska Varella – Pinus mugo „Varella”
Wolnorosnąca odmiana kosodrzewiny o kulistym kształcie i stosunkowo długich igłach. Przekrój gęsty, regularny. Najstarsze rośliny mierzą około półtora metra wysokości i metr dwadzieścia szerokości. Dziesięcioletnie dorastają do zero siedem dziesiątych metra średnicy a pięcioletnie do pół metra średnicy. Roczne przyrosty do dziesięciu centymetrów. Igły ciemnozielone, lekko pofalowane, osiem do dziesięciu centymetrów długości, zebrane po dwie. Latem na pędach powstają dekoracyjne drugie przyrosty w kształcie pędzelków, złożone ze znacznie krótszych igieł. Odmiana w pełni mrozoodporna, światłolubna i niewybredna w stosunku do gleby. Wymaga stanowiska słonecznego. Do sadzenia w ogrodach skalnych, na wrzosowiskach i w pojemnikach.

36. Sosna górska „Benjamin” Pinus mugo „Benjamin”
Klasyczna odmiana kosodrzewiny o kulistym kształcie i małych rozmiarach. Od innych podobnych karłowatych odmian odróżnia się nieproporcjonalnie długimi igłami. Pokrój bardzo zwarty, regularny, kulisty. Piętnastoletnie rośliny dorastają od sześćdziesięciu do osiemdziesięciu centymetrów szerokości. Roczne przyrosty dwa, trzy centymetry. Igły podwójne, żywozielone, proste, promieniście ułożone, tworzą gęsto przylegające do siebie rozetki z jasnym pączkiem pośrodku. Gatunek w pełni mrozoodporny, światłolubny i niewybredny w stosunku do gleby. Do wykorzystania w ogrodach skalnych i na wrzosowiskach oraz w pojemnikach. Ładnie wygląda na rabatach w kompozycjach z innymi iglakami.

37. Sosna gęstokwiatowa Golden Ghost – Pinus densiflora „Golden Ghost”
Wzrost typowy dla sosny gęstokwiatowej, tworzy niewielkie, niskie, półkoliste drzewka. Charakterystyczną cechą odmiany są pstre igły, podobne do innej odmiany tego gatunku „Oculus-draconis”. Igły jakby pomalowane, ciemnozielone, na tym tle w złociste, z czasem bielejące paseczki. Wymaga stanowiska słonecznego i lekko kwaśnego i umiarkowanie wilgotnego podłoża. Odmiana polecana do ogrodów przydomowych i założeń kameralnych.

38. Sosna drobnokwiatowa Fukai – Pinus parviflora „Fukai”
Wolno rosnąca, drzewiasta odmiana sosny drobnokwiatowej o nieregularnym pokroju i oryginalnie przebarwionych igłach. Po dziesięciu latach osiąga półtora metra wysokości i siedemdziesiąt centymetrów średnicy. Po latach dorasta od pięciu do ośmiu metrów wysokości. Pędy ułożone dość luźno, w wyraźnych okółkach. Z upływem czasu korona zagęszcza się i przybiera formę szerokiego stożka. Igły sztywne, krótkie, lekko poskręcane, zebrane w pęczki po pięć, charakterystycznie zabarwione, zielone z żółtymi poprzecznymi paskami. Pod spodem widoczne białe paski. Żółte paski na igłach są w różnych latach i porach roku bardziej lub mniej wyraziste. Dodatkową ozdobę stanowią szyszki skupione po kilka sztuk, początkowo zielone, zamknięte, następnie brązowiejące, długo pozostające na drzewie. Szyszkują już młode rośliny. Wymaga starannie dobranego stanowiska, świetlistego dla dobrego wybarwienia igieł.

39. Sosna gęstokwiatowa Golden Ghost – Pinus densiflora „Golden Ghost”
Wzrost typowy dla sosny gęstokwiatowej, tworzy niewielkie, niskie, półkoliste drzewka. Charakterystyczną cechą odmiany są pstre igły, podobne do innej odmiany tego gatunku „Oculus-draconis”. Igły jakby pomalowane, ciemnozielone, na tym tle w złociste, z czasem bielejące paseczki. Wymaga stanowiska słonecznego i lekko kwaśnego i umiarkowanie wilgotnego podłoża. Odmiana polecana do ogrodów przydomowych i założeń kameralnych.

40. Sosna drobnokwiatowa Fukai – Pinus parviflora „Fukai”
Wolno rosnąca, drzewiasta odmiana sosny drobnokwiatowej o nieregularnym pokroju i oryginalnie przebarwionych igłach. Po dziesięciu latach osiąga półtora metra wysokości i siedemdziesiąt centymetrów średnicy. Po latach dorasta od pięciu do ośmiu metrów wysokości. Pędy ułożone dość luźno, w wyraźnych okółkach. Z upływem czasu korona zagęszcza się i przybiera formę szerokiego stożka. Igły sztywne, krótkie, lekko poskręcane, zebrane w pęczki po pięć, charakterystycznie zabarwione, zielone z żółtymi poprzecznymi paskami. Pod spodem widoczne białe paski. Żółte paski na igłach są w różnych latach i porach roku bardziej lub mniej wyraziste. Dodatkową ozdobę stanowią szyszki skupione po kilka sztuk, początkowo zielone, zamknięte, następnie brązowiejące, długo pozostające na drzewie. Szyszkują już młode rośliny. Wymaga starannie dobranego stanowiska, świetlistego dla dobrego wybarwienia igieł.

II. Rośliny ozdobne – krzewy i krzewinki


1. Wrzos Firefly – Calluna vulgaris Firefly
Zimozielona, silnie rosnąca krzewinka o smukłym, wzniesionym pokroju, przebarwiających się od pomarańczowożółtych latem do ceglastoczerwonych zimą liściach i purpurowofioletowych kwiatach. Zarówno pokrój krzewinki, jak letnie połączenie barwy liści i kwiatów oraz zimowy koloryt powodują, że jest uważana za jedną z bardziej interesujących i cenniejszych odmian. Wymaga stanowisk słonecznych, gleby kwaśnej, próchniczej lecz przepuszczalnej. Nie toleruje zalewania. Każdej wiosny należy przycinać pędy tuż pod kwiatostanami.

2. Wrzos Orange Queen – Callun vulgaris Orange Queen
Zimozielona krzewina o jasnych, lawendowych kwiatach i zmieniających barwę liściach. Liście złotożółte latem, brązowiejące jesienią, pomarańczowe zimą. Kwitnie późnym latem, sierpień, wrzesień. Ciekawie wygląda sadzona w dużych palmach w ogrodach przydomowych. Wymaga stanowisk słonecznych, gleby kwaśnej, próchniczej lecz przepuszczalnej. Każdej wiosny należy przycinać pędy tuż pod kwiatostanami.

3. Wrzos Robert Chapman – Calluna vulgaris Robert Chapman
Zimozielona krzewinka o jasnofioletowych kwiatach i złotożółtych liściach latem, jesienią i zimą przebarwiających się na jaskrawe kolory: od pomarańczowego do ciemnej czerwieni. Zimowy kolor liści utrzymuje się jeszcze wiosną. Kwitnie późnym latem, sierpień, wrzesień. Tworzy niezbyt wysokie lecz bardzo rozłożyste i gęste kępy, dwadzieścia pięć centymetrów wysokości i sześćdziesiąt pięć do siedemdziesięciu centymetrów szerokości. Z racji ciekawej kolorystyki chętnie stosowana we wszystkich rodzajach ogródków. Odmiana podatna na choroby. Wymaga stanowisk słonecznych, gleby kwaśnej próchniczej lecz przepuszczalnej. Nie toleruje zalewania.

4. Wrzos Jana – Calluna vulgaris Jana
Zimozielona krzewinka o poduszkowatym pokroju i lekko wzniesionych pędach. Dorasta od dwudziestu do trzydziestu centymetrów wysokości i szerokości. Listki małe, od jednego do trzech milimetrów długości, jasnozielone, łuskowate, ułożone na gałązkach nakrzyżległe. Kwiaty pełne, ciemnoróżowe, zebrane są w gęste, groniaste kwiatostany. Kwitnie bardzo obficie i długo, od września do listopada. Warunkiem obfitego kwitnienia jest coroczne, wiosenne przycinanie przekwitłych kwiatostanów. Odmiana mrozoodporna. Wymaga stanowisk słonecznych oraz gleb kwaśnych, lekko wilgotnych i próchniczych. Jest to piękna, późna odmiana, polecana do sadzenia w ogródkach przydomowych, wrzosowiskach i skalnych. Może być stosowana do pojemników dekorujących balkony i tarasy.

5. Wrzosiec Foxhollow – Erica carnea Foxhollow
Niska odmiana, dorastająca do dwudziestu centymetrów wysokości, o szczególnie ozdobnych liściach. Wiosną młode przyrosty są brązowoczerwone. Latem liście są żółte, a zimą brązowożółte. Bardzo efektownie wyglądają rośliny w lutym i marcu, kiedy obsypane są jasnoróżowymi kwiatami.

6. Wrzosiec White Perfection – Erica xdarleyensis White Perfection
Zimozielona, silnie rosnąca krzewinka, dorastająca do około trzydziestu centymetrów wysokości i około siedemdziesięciu centymetrów szerokości. Listki ciemnozielone i igiełkowate. Kwiaty dzwonkowate, białe, dość duże i liczne, zebrane na wierzchołkach pędów. Kwitnie bardzo wcześnie i długo, od stycznia do kwietnia. Wymaga stanowisk słonecznych lub półcienistych oraz gleb lekko kwaśnych umiarkowanie wilgotnych i próchniczych. W czasie mroźnych i bezśnieżnych zim krzewinki mogą podmarzać lub wysychać, ale po wiosennym przycięciu łatwo regenerują uszkodzenia. Odmiana wymaga dobrego zabezpieczenia na zimę. Polecana do nasadzeń na wrzosowiskach w cieplejszych rejonach kraju. Odmiana miododajna.

7. Wrzosiec Eva Gold – Erica xdarleyensis EVA
Krzewinka dorastająca do trzydziestu centymetrów wysokości i pięćdziesięciu centymetrów szerokości. Odmiana o złotobrązowym ulistnieniu, utrzymującym się przez cały rok. Kwiaty purpurowofioletowe, pojawiają się w styczniu i kwitną do kwietnia. Odmiana chroniona!

8. Wrzos pospolity Alicia’s – Calluna vulgaris – Alicia’s
Zimozielona, gęsta krzewinka o wyprostowanych pędach i umiarkowanej sile wzrostu. Dorasta do dwudziestu centymetrów wysokości i trzydziestu centymetrów szerokości. Listki ciemnozielone, drobne, o długości od dwóch do trzech milimetrów, łuskowate, ułożone na gałązkach nakrzyżlegle. Kwiaty pączkowe, czysto białe, dość duże, długości sześciu milimetrów, dzwonkowate, o koronie zrostopłatkowej, zebrane w wąskie, kłosowate, szczytowe kwiatostany. Kwitnie bardzo obficie, dość późno, od początku października, aż do grudnia. Kwiaty nie rozwijają się i pozostają cały czas w pąkach, dzięki temu długo, bo aż do mrozów zachowują intensywną, białą barwę. Odmiana mrozoodporna. Wymaga gleb kwaśnych, próchniczych, umiarkowanie wilgotnych oraz stanowisk słonecznych i suchych. Przy nadmiarze wilgoci krzewinki często chorują. Polecana do sadzenia w ogródkach przydomowych, skalnych, wrzosowiskowych, gdzie tworzy barwne grupy z innymi.

9. Wrzos Angie’s Calluna vulgaris – Angie’s
Wrzos pączkowy, o różowych kwiatach. Liście seledynowe. Kwitnie od września do grudnia. Wysokość dwadzieścia pięć centymetrów, rozłożystość czterdzieści centymetrów.

10. Wrzos Beoley Silver - Calluna vulgaris Beoley Silver
Średniej wielkości, zimozielona krzewinka o kępiastym pokroju, złotożółtych liściach i białawych kwiatach zebranych w średniej wielkości kwiatostany. Kwitnie latem, od końca lipca do początku września. Ceniona ze względu na niezmienny przez cały sezon intensywny kolor liści. Wymaga stanowisk słonecznych, gleby kwaśnej, próchniczej lecz przepuszczalnej. Nie toleruje zalewania. Każdej wiosny należy przycinać pędy tuż pod kwiatostanami.

11. Modrzewnica pospolita Andromeda polifolia Compacta
Zimozielona, zwarta krzewinka, dorastająca do około trzech dziesiątych metra wysokości. Liście lancetowate, długości od dwóch do trzech centymetrów, wąskie i skórzaste, o brzegu podwiniętym do dołu, z wierzchu niebieskawozielone. Kwiaty dzbaneczkowate, różowe, zebrane po trzy do pięciu na wierzchołkach pędów. Kwitnie obficie w maju i czerwcu. Wymaga stanowisk słonecznych lub półcienistych oraz gleb kwaśnych, stale wilgotnych i próchnicznych. Bardzo ładna odmiana, polecana do ogrodów skalnych i na wrzosowiska. Mrozoodporność całkowita.

12. Funkia August Moon – Hosta August Moon
Bujnie rosnąca bylina, o żółtych liściach. Liście duże, owalne, sercowate, pofalowane bladozielone do bladozłotych. W miejscach zacienionych zielonkawożółte. Kwiaty jasnolawendowe, w długich kwiatostanach do osiemdziesięciu centymetrów wysokości. Dość odporna na słońce, ale najlepiej sadzić ją w miejscu bez bezpośredniego dostępu promieni słonecznych, choć jak najwidniejszym. Wymaga gleby bardzo żyznej, próchniczej, stale wilgotnej. Nadaje się na rabaty, nad wodę i do okrywania większych powierzchni.

13. Funkia Blue Angel – Hosta Blue Angel
Bujnie rosnąca bylina , o olbrzymich liściach. Osiąga wysokośćponad stu centymetrów. Liście sercowate, delikatnie pofalowane, niebieskoszare, z silnym nalotem woskowym, nieco węższe niż u innych niebieskich host o gigantycznych liściach. Kwiaty dzwonkowate, białe, w długich kwiatostanach do stu dwudziestu centymetrów. Wymaga gleby bardzo żyznej, próchniczej, stale wilgotnej oraz dodatkowego nawożenia. Nadaje się na rabaty, nad wodę i do okrywania większych powierzchni w cieniu. Do sadzenia pojedynczo lub w niewielkich grupach, po dwie do trzech lub po trzy do dziesięciu razem.

14. Funkia White Feather – Hostia White Feather
Odmiana o pięknym, nietypowym ubarwieniu. W wiosennej odsłonie liście są w całości jasnokremowe lub nawet czysto białe, nie posiadają chlorofilu, po kilku tygodniach zazieleniają się i uzyskują jasnozieloną barwę z kremowymi żyłkami. Jest odmianą zachwycającą, bo jako jedyna ma tak widowiskowe cechy, jednak ze względu na brak chlorofilu wymaga więcej uwagi, źle znosi nadmiar wody w glebie i działanie promieni słonecznych, dlatego dla tej odmiany starannie dobieramy stanowisko uprawy. Nie ulega wątpliwości, że ze względu na swoją niezwykłą urodę odmiana ta może stać się wspaniałą i oryginalną ozdobą rabat w cienistym zakątku ogrodu. Pięknie będzie prezentować się też w kompozycjach pojemnikowych.

15. Fukia Albopicta – Hostia Fortunei Albopicta
Bylina o efektownych, dużych liściach, wiosną kremowożółtych z zielonym brzegiem. Latem liście zielenieją. Kwiaty bladofioletowe, w długich kwiatostanach. Późno rozpoczynają wegetację. Wymaga bardzo żyznej, próchniczej, stale wilgotnej gleby. Nadaje się na rabaty, do okrywania większych powierzchni w cieniu. Do sadzenia w małych grupach, po trzy do dziesięciu razem.

16. Jałowiec pospolity Gold Cone – Juniperus communis Gold Cone
Wolnorosnąca, początkowo jajowata, później kolumnowa odmiana jałowca i intensywnie żółtym, złocistym ulistnieniu. Po dziesięciu latach uprawy dorasta do około półtora metra wysokości i od czterdziestu do pięćdziesięciu centymetrów szerokości. Regularnym pokrojem przypomina odmianę Hibernica. Forma bezprzewodnikowa, wielopędowa, na szczycie zaokrąglona. Pędy ułożone wertykalnie, dość sztywne, odporne na okiść śniegową. Gałązki liczne, wyprostowane, na końcach delikatnie odchylone na zewnątrz, gęsto ułożone, tworzą zwartą powierzchnię. Igły krótkie pięć do siedmiu milimetrów długości, miękkie, słabo kłujące, osadzone po trzy wokół pędów. Igły przez cały rok złociste, w czasie sezonu wegetacyjnego intensywnie żółte, zimą żółtobrązowe. Igły wewnątrz krzewu oraz od strony północnej pozostają lekko zielonkawe. Roślina łatwa w uprawie, o bardzo skromnych wymaganiach.

17. Jałowiec pospolity Horstmann – Juniperus communis Horstmann
Niezwykle malownicza, płacząca odmiana jałowca przypominająca z daleka niski cyprysik nutkajski Pendula, ale znacznie mniej wymagająca, odporna na suszę oraz niskie temperatury. Rośliny tworzą oryginalne, szerokie krzewy o przewisających pędach. W wieku dziesięciu lat dorastają od półtora do dwóch metrów wysokości oraz podobnej szerokości. Od pędu głównego odchodzą ułożone horyzontalnie pędy boczne. Wyrastające na nich gałązki, a także końce pędów, zwisają, dzięki czemu rośliny przybierają malownicze kształty, przypominające z oddali bajkowe, tajemnicze postacie. Z wiekiem dolne gałęzie elegancko, niemal majestatycznie wznoszą się do góry, dodając krzewom uroku. Igły sztywne, bardzo kłujące, zielone, długości dziesięciu do piętnastu milimetrów, ustawione po trzy w okółkach.

18. Irga na pniu – Cotoneaster
Irga to krzew ozdobny chętnie sadzony w ogrodach ze względu na łatwość uprawy. Irga ma dekoracyjne liście, kwiaty i owoce. Niektóre gatunki mają liście przebarwiające się zimą. Inne zimozielone. Są też irgi znakomicie nadające się na rośliny okrywowe. Irgi w środowisku naturalnym głównie występują na obszarze azjatyckim, w Polsce natomiast większość gatunków jest znana z uprawy. Irgi z reguły to krzewy i łatwe w uprawie. Irgi zaleca się sadzić w miejscach słonecznych oraz ciepłych, wtedy najobficiej kwitną i owocują. Lubią żyzne, przepuszczalne, wapienne podłoża. Tolerują również gorsze typy gleb. Nie wymagają nawożenia i szczególnej pielęgnacji.

19. Lawenda wąskolistna mrozoodporna Hidcote – Lavandula angusti folia Hidcote
Niski, zimozielony, aromatyczny podkrzew o półkulistym, zwartym pokroju wabiący w trakcie kwitnienia motyle. Dorasta do pół metra wysokości i podobnej średnicy. Tworzy krótkie, wzniesione, silnie rozgałęzione pędy, w przekroju czterokanciaste, pokryte gęsto wąskimi listkami. Liście są równowąskie, mają od dwóch do czterech centymetrów długości i pół centymetra szerokości oraz podwinięte brzegi, przez co przypominają igły. Liście są ułożone na pędach nakrzyżlegle i utrzymują się przez zimę. Z obu stron pokrywa je gruba warstwa kutneru. Kwiaty są drobne, ciemnofioletowe, zebrane w grube kłosy wyniesione ponad liście na cienkich, zielonych łodyżkach. Rośliny kwitną od końca czerwca do połowy sierpnia. W tym czasie wabią liczne owady zapylające, pszczoły, trzmiele, kolorowe motyle. Nocą kwiaty są odwiedzane przez ćmy. Wszystkie części rośliny zawierają silnie pachnące olejki eteryczne. Aby je uwolnić wystarczy lekko rozetrzeć liść lub kwiatostan. Podczas kwitnienia w upalne letnie dni olejki same się uwalniają, roztaczając wokół roślin przyjemny zapach. Po kwitnieniu należy przyciąć suche kwiatostany. Doskonale komponuje się z niskimi różami i bukszpanem. Uprawiana w donicach na słonecznych parapetach, balkonach lub tarasach jest źródłem wspaniałego zapachu, a jej kwiaty i liście można w niewielkich ilościach wykorzystywać w kuchni przy tworzeniu różnego rodzaju potraw.

20. Macierzanka – Thymus
Macierzanki to rośliny, które mają formę półkrzewinek i mogą tworzyć piękne, gęste dywany lub okazałe, zielone poduchy. Z tego względu idealnie nadają się do wypełniania wolnych przestrzeni między roślinami bylinowymi, cebulowymi oraz kompozycjami z iglaków. Ze względu na swoje niewielkie wymagania, doskonale nadają się też do sadzenia na skalniakach i do obsadzania skarp oraz wypełnienia szczelin między płytami chodnikowymi, kamieniami i murkami. Macierzanki to rośliny łatwe w uprawie. Oczekują wprawdzie słonecznego stanowiska, ale doskonale znoszą suszę i mają minimalne wymagania pokarmowe. Preferują gleby piaszczyste, przepuszczalne, suche i ubogie w składniki pokarmowe, dlatego nie trzeba ich nawozić ani podlewać. Macierzanki to rośliny zimotrwałe lub półzimotrwałe, dobrze znoszące niskie temperatury. Niektóre z nich w surowe zimy mogą przemarzać, ale wiosną dobrze regenerują uszkodzenia.