W okolicy

SOBIESZEWO I WYSPA SOBIESZEWSKA

Sobieszewo  to dawna wieś rybacko – letniskowa. Dziś to część miasta Gdańska, w dzielnicy Wyspa Sobieszewska. Sobieszewo leży na zachodzie wyspy, nad Martwą Wisłą.

Jak powstało Sobieszewo? Królowa polskich rzek „postanowiła” ponad 160 lat temu skrócić sobie drogę do morza i wykorzystując zator lodowy przebiła się przez wydmy kilka kilometrów na wschód od Gdańska. Kilkadziesiąt lat później ludzie przekopali jeszcze bardziej na wschód drugie, jeszcze wygodniejsze koryto. I tak powstała Wyspa Sobieszewska.

W Sobieszewie znajduje się przeprawa mostowa na Wyspę Sobieszewską, po której mogą poruszać się pojazdy o dużej masie. Jest to most pontonowy, który łączy Wyspę Sobieszewską ze stałym lądem i jest on głównym szlakiem komunikacyjnym.

Wyspa Sobieszewska jak najbardziej zasługuje na miano miejsca z klimatem. Oprócz innych walorów Wyspa Sobieszewska to 11 km pięknej, piaszczystej plaży. Tutejsze plaże są znacznie mniej oblegane niż te w Trójmieście, dzięki czemu odnaleźć można ciszę i spokój. W sezonie letnim w Sobieszewie czynne jest strzeżone kąpielisko, a nad bezpieczeństwem turystów czuwają wyszkoleni ratownicy. Teren wyspy obejmuje płaską część brzegu morskiego, pokryte sosnowymi lasami pagórkowate wydmy oraz nizinny obszar zalewowy dawnej Wisły.

Szeroka plaża, przepiękne wydmy, malownicze lasy, tysiące ptaków z pobliskiego rezerwatu – to tylko część jej uroków. A trzeba jeszcze wspomnieć o bursztynie – tutaj prawie zawsze obecnym na porannej plaży.

Lasy Sobieszewa są głównie sosnowe, pokrywają wzgórza dawnych wydm sięgających czasem prawie 30 metrów.  Pagórkowaty teren świetnie nadaje się na piesze i rowerowe wycieczki.  Wzdłuż wyspy prowadzi zielony, międzynarodowy Szlak Nadmorski E-9. Ten fragment ma długość około 10 kilometrów. Jest także wytyczony specjalny szlak dla rowerzystów. Trasa oznaczona kolorem niebieskim ułożona jest w pętlę o długości około 24 kilometrów.

Największym skarbem wyspy jest przyroda i jej walory wypoczynkowe, które postaramy się w skrócie przybliżyć:

BURSZTYN

Wyspa Sobieszewska to jeden z niewielu odcinków wybrzeża Bałtyku, na którym zawsze znajdziemy bursztyn na plaży. Bursztyn, czyli „złoto północy”, to kopalna żywica drzew iglastych z trzeciorzędu. Nazwa „złoto północy” pochodzi być może od jasnej, złocistej barwy bursztynu, a może też od wartości, jaką przedstawiał już w czasach starożytnych, gdy kupcy rzymscy wędrowali aż do Bałtyku i zakupiony tanio bursztyn sprzedawali potem na wagę złota.

Na plażach Wyspy Sobieszewskiej bursztyn jest częstym gościem. Najłatwiej znaleźć go na brzegu, tuż po sztormie. W sztormowe noce, gdy silny wiatr wzburza morze, fale wyrzucają na brzeg Wyspy niezliczone ilości drobnego bursztynu. W tej „drobnicy” wytrawni zbieracze znajdują jednak całkiem spore okazy, które później znajdują piękniejszą oprawę…

MEWIA ŁACHA

Rezerwat „Mewia Łacha” chroni miejsca lęgowe rybitw i siedliska żerowania i odpoczynku ptaków siewkowych. Największym zagrożeniem dla lęgów ptaków są turyści. W związku z tym istnieją ograniczenia w poruszaniu się po rezerwacie. Jest tylko jedna ścieżka, po której wolno przechodzić ludziom, prowadzi od Wisły wzdłuż nasady piaszczystego cypla na plażę.

Ptasi rezerwat przyrody położony u ujścia Wisły zwanej tutaj Przekopem Wisły. Na wschodniej części Wyspy Sobieszewskiej znajduje się prawie 20 hektarów chronionego terenu oraz po drugiej stronie Wisły, jeszcze bardziej na wschód, ponad 130 hektarów. To piękne miejsce jest miejscem lęgowym wielu różnych gatunków ptaków, w tym kilku unikalnych na skalę Polski. Szczęśliwi i wytrwali obserwatorzy mogą także zobaczyć foki szare, pochodzące ze stacji Morskiej na Helu, a nawet pojedyncze okazy wyjątkowo rzadkiej w Bałtyku foki pospolitej.

Dotarcie do rezerwatu jest najprostsze od strony Świbna. Dojazd autobusem lub samochodem, który zostawiamy na parkingu przy lesie – kilkaset metrów od przeprawy promowej. Potem idziemy zielonym szlakiem (pomijamy skręt szlaku w lewo, w las) cały czas wzdłuż Wisły przez około 40 – 60 minut. Mewia Łacha przyciąga do siebie wielu miłośników niespotykanej natury… Wyposażeni w aparaty, statywy i lornetki – wszyscy mamy szansę zobaczyć delikatny urok świata bez ludzi…

PLAŻE

Płaski brzeg morza pozwala na coroczne utrzymanie szerokiej przestrzeni – idealnej na swobodne plażowanie. Każdy znajdzie dla siebie odpowiednio dużą działkę na koc, parasol, parawan, zamek z piasku i boisko do siatkówki plażowej. W końcu do dyspozycji plażowiczów jest 11 kilometrów brzegu. Pas wydm za plecami dodaje fotograficznego uroku, a sosnowy las osłania od wiatru od lądu.

Na wyspie znajdują dwie plaże (kąpieliska) strzeżone: w Sobieszewie, na wysokości ul. Falowej, oraz w Orlu, przy ul. Lazurowej. Oba miejsca dysponują odpowiednią infrastrukturą bezpieczeństwa: zapleczem ratowniczym, medycznym. Plażowicze mogą korzystać tutaj z pryszniców ze słodką wodą, wypożyczalni sprzętu (leżaki, parasole, itp).

Charakterystycznym widokiem na Sobieszewskiej plaży o poranku są pojedynczy spacerowicze. Przystają czasem, pochylają się i… zbierają błyszczące w słońcu drobiny bursztynu. Im większe wcześniej fale – tym obfitsze zbiory. Spokój i przestrzeń, rześkość morskiej bryzy, zapach lasu – przyciąga tutaj ludzi i latem, i wiosną, i jesienią i zimą.

 PROM

We wschodniej części wyspy – zapewnia komunikację ze stałym lądem od strony Stegny i Krynicy Morskiej. Tak atrakcja jest sympatycznym urozmaiceniem wycieczki samochodowej lub rowerowej. Przeprawa promowa na Wiśle między Świbnem a Mikoszewem czynna jest każdego roku od końca kwietnia do połowy października. Godziny kursowania promu (codziennie): 5.20 do 22.00 co 30 min., a w przypadku dużego natężenia ruchu w sposób ciągły. Czynna w sezonie przeprawa promowa w Świbnie, znacznie skraca drogę do Krynicy Morskiej oraz pozostałych miejscowości na Mierzei Wiślanej i jest bardziej malownicza i przyjemniejsza od zwykłej trasy. Samo płynięcie promem stanowi dużą atrakcję turystyczną!

PTASI RAJ

To słynny rezerwat, gdzie gniazduje 45 gatunków ptaków, ale spotkać można ponad 200 – tak dobrze tutaj się czują. Bywa, że na jeziorach (Karaś i Ptasi Raj) przebywa kilkanaście tysięcy ptaków – widok zapierający dech w piersi. Na obszarze rezerwatu „Ptasi Raj” wybudowano specjalne wieżyczki widokowe do obserwacji ptaków.

Ciekawych przeżyć krajobrazowych dostarcza również przejście wąską na dwa metry i długą na kilkaset metrów kamienną groblą z XIX wieku. Budowla oddziela większe jezioro Ptasi Raj od Wisły Śmiałej i pozwala obejść cały rezerwat (prawie 190 ha) dookoła. Północny zakątek tej części wyspy należy do najbardziej malowniczych i jednocześnie najmniej uczęszczanych co dla wielu jest gwarancją prawdziwego odpoczynku, dla którego warto zrobić nawet godzinny spacer w jedną stroną. Na obejście całego rezerwatu wraz z postojami warto przeznaczyć około 4-5 godzin.

MOST PONTONOWY

Rozczepiana kilka razy w ciągu dnia konstrukcja jest charakterystycznym elementem krajobrazu. To także okolice ulubione przez wędkarzy. Most posadowiony jest na charakterystycznych pontonach, które pływają na Martwej Wiśle. Składa się z 9 przęseł, z których środkowe, o szerokości 30 m, jest ruchome i służy do otwierania mostu dla żeglugi. Konstrukcja mostu, mimo, że oparta jest na pontonach, jest bardzo stabilna i nie stanowi trudności podczas jazdy samochodem. Całkowita długość mostu wynosi: 180,8 m, co oznacza, że jest to najdłuższy most pływający w Polsce!

WĘDKOWANIE

Na Wyspie Sobieszewskiej każdy miłośnik „moczenia kija” znajdzie swoje ulubione miejsce. Zarośla, szuwary, trzciny to idealne miejsca, w których można zaszyć się na długie godziny wędkowania. Satysfakcja z udanego połowu jeszcze większa, gdy po powrocie można samemu przyrządzić pyszne, wakacyjne danie dla rodziny.